ความไม่สงบในชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย

คำถามที่คนทั่วไปสงสั่ย 

เกิดขึ้นนานหรือยัง 

มีมานานมากแล้ว ในสมัยรัชกาลที่ 5 ยกเลิกตำแหน่งเจ้าผู้ครองนครรวมทั้งเจ้าเมืองทั่วประเทศ ส่งผลให้กลุ่มอำนาจเก่าที่เรียกอ้างตนว่าสืบเชื้อสายมาจากสุลต่านเดิมในพื้นที่ไม่พอใจ 

การยกเลิกผู้ครองเจ้าเมืองนั่นคนที่เป็นเชื้อเจ้าหรือรู้ประวัติศาสตร์ของท้องถิ่นจะรู้ดี

เหตุที่มาคือการร่วมชาติเป็นเรื่องสำคัญมากในสมัยนั้นเพราะอังกฤษและฝรั่งเศษในยุคการเสียดินแดนในร.5

ในสมัยนโยบายบูรณาการแห่งชาติที่รัฐบาลไทยกำหนดใช้ พระราชบัญญัติการศึกษาภาคบังคับที่ประกาศใช้ในปี พ.ศ. 2464 มีผลบังคับให้บุตรหลานของคนทุกหมู่เหล่าที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย ต้องเข้าสู่ระบบโรงเรียนชั้นประถมศึกษาซึ่งได้รับการรับรองจากรัฐบาลไทย แต่เป็นที่น่าเสียดายที่คนบางกลุ่มมองว่าความพยายามในการส่งเสริมการใช้ภาษาไทยและ ส่งเสริมให้ทุกคนสามารถอย่างออกเขียนได้เพื่อเพิ่มโอกาสในการหางานในอนาคต เป็นการกีดกันชนชาติมาเลย์มุสลิมออกจากภาษาและวัฒนธรรมดั้งเดิมของตนเอง ต่อมารัฐบาลไทยสั่งปิดบรรดาโรงเรียนต่าง ๆ ที่มิได้สอนภาษาไทยอย่างถูกต้องตามหลักสูตรของรัฐทั้งหมดลงทั่วประเทศในปีพ.ศ. 2466 ซึงรวมไปถึงโรงเรียนของชาวมาเลย์มุสลิมด้วย เป็นผลให้เกิดการชุมนุมประท้วงและการจลาจลขึ้นในพื้นที่อย่างรุนแรง

ส่วนเหตุผลนั้นที่กล่าวมาเป็นเรื่องเมื่อ ร้อยกว่าปีมาแล้ว